Bu, sadəcə olaraq hərfləri bilmək deməkdir. Bu, sadəcə bir alətdir və alət yaxşı istifadə oluna və sui-istifadə edilə bilər. Xəstəni sağaltmaq üçün istifadə oluna bilən eyni alət onun həyatını almaq üçün istifadə oluna bilər və hərflər haqqında biliklər də belə ola bilər — Mahatma Qandi.
Təəssüf ki, indiki təhsil sistemi inanılmaz potensiala malik, lakin yaxın gələcəkdə gözlənilməz çətinliklər qorxusundan iflic olmuş milyonlarla orta statistik uşağın ən qəribə vəziyyətini təqdim edir. Yaxşı qiymətləri təmin etmək problem deyil, qiymətlərin insanın həyatını diktə etməsinə icazə verməkdir. Bu, cəmiyyəti məhv etmək deyil, qurmaq və inkişaf etdirmək məqsədi daşıyan təhsilin bütün məqsədini alt-üst edir.
Sistem daha çox tədrisə və hər səviyyədə biliyi yoxlayır. Sorğu-sual üçün çox az yer təmin edən və ya heç bir yer tutmayan soyğunçuluğa əsaslanan biliklərin əldə edilməsi illər ərzində sürət qazanmışdır. Kiməsə heç vaxt SORUŞMASI və ya mənşəyinə icazə verilməyibsə, hər hansı bir fikrin formalaşmasını necə gözləyə biləcəyimizi bilmək ironikdir.
Azərbaycanın təhsil sistemində nəyi dəyişdirmək çox düşündürücüdür? Ən tez nəyi düzəltmək lazımdır? Bunlar indiki xəstə təhsil sistemimizi təkmilləşdirmək üçün həyata keçirilə bilən kiçik, lakin effektiv dəyişikliklərin çoxluğudur.
Azərbaycanın təhsil sistemi belə bir fərziyyə üzərində qurulub ki, əgər bir şey bir uşaq üçün yaxşı olarsa; başqalarına da eyni dərəcədə yaraşır. Bu üstünlük təşkil edən metod aradan qaldırılmalı və daha şəffaf, lakin yenilikçi tədrisə yönəlməlidir. Uşağın zehnini inkişaf etdirmək üçün FEEL metodu. Nə qədər vizuallaşdırsalar, bir o qədər düzgün cavablar verə bilərlər. Buzu hiss etmədən buzun SOYUQ olduğunu necə başa düşmək olar? Bu belədir, çünki bəzi insanlar vizual öyrənənlər, digərləri isə eşitmə öyrənənlərdir. Bəziləri isə təcrübələrdən daha tez öyrənirlər. Bu gün tələbələrin diqqəti olduqca qısadır və buna görə də onların maraqlarını ölçmək aktual problem kimi görünür.
Birinci sinfə qədər heç bir kitab, ev tapşırığı verilməməlidir. Uşaqların təbiətlə sinxron şəkildə böyüməsinə icazə verilməlidir. Məsuliyyətli və cavabdeh olmaq üçün ev tapşırıqları verilməlidir.
Intrapersonal inkişafına diqqət; şəxsiyyətlərarası bacarıqlar ümumi inkişaf üçün verilməlidir. Rəqs, dramlar, rol oyunları və digər bədii fəaliyyətlərdə iştirak bu bacarıqların hər mərhələdə inkişafına kömək edir.
Bu günlərdə öyrənmək çürük hala gəldi. Yadda saxlamağın heç bir faydası yoxdur. Təhsil elə olmalıdır ki, onlar bundan praktik olaraq gələcək karyeralarında istifadə edə bilsinlər təkcə girişləri keçmək üçün deyil. Biliyin ötürülməsi uzun müddət davam etməli və ömür boyu öyrənmə anbarı yaratmalıdır.
Çoxumuz üçün təhsil sadəcə məqsədə çatmaq üçün bir vasitədir. Tələbəyə təhsil həyatının ilkin mərhələsindəki imkanlar haqqında aydın fikir verilməlidir. Tələbələrə/uyğun namizədlərə seçdikləri sahədə karyera imkanlarını araşdırmaq üçün istiqamətləndirici yol göstərilməlidir.
Müvafiq praktiki məşğələlər keçirilməlidir. Bizim sınaq, problem həll etmə bacarıqlarını, yaradıcılığı və orijinal töhfələri mənimsəməliyik. Praktik bilik daha faydalıdır.
